Nun recuncho do municipio pontevedrés de Gondomar naceu no ano 2006 unha asociación disposta a espertar o gusto pola lectura en lingua galega entre os rapaces con actividades lúdicas. Dezaoito anos despois, Espazo Lectura non só conta con máis de 200 persoas de toda a comarca, a metade rapaces, asiduas aos seus clubes semanais e mensuais, senón que dispón dunha biblioteca propia con máis de 4.000 libros, unha vintena de editoriais asociadas e unha chea de recoñecementos.
O último, a nivel estatal. A Federación de Gremios de Editores de España concedeulle onte mesmo o Premio Liber á mellor iniciativa de fomento da lectura en bibliotecas abertas ao público. Todo un orgullo para a entidade. “Para nós é moi importante que se premie no Estado un proxecto en galego”, subliña a presidenta, Yaiza Peixoto.
O xurado valorou “o traballo modélico e voluntario” que esta familia lectora desenvolve e que “debera estenderse a todo o territorio nacional, instalándose coma un claro exemplo a seguir” e destacou a súa colaboración cos centros educativos da contorna.
A directiva recollerá o galardón o vindeiro 2 de outubro no Museu Nacional d’Art de Catalunya, en Barcelona, no marco das actividades de Liber 2024, recoñecida internacionalmente como unha das principais feiras de exportación, mostra e promoción da edición en español.
18 anos de historia
A maioría de idade chegou cargada de boas novas para Espazo Lectura. Celebrouno en xaneiro coa estrea da reforma integral da biblioteca que tén na parroquia de Donas, a Casa da Lectura. En maio recibiu o premio Follas Novas –que conceden a Asociación Galega de Editoras, a Federación de Librarías de Galicia e a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega– por segunda vez na súa historia, tamén pola súa labor a prol da promoción da lectura. Agora deu o salto estatal e acadou o seu segundo recoñecemento fóra das fronteiras galegas. O anterior foi o segundo premio de Dinamización Sociocultural da editorial Everest e recibiuno en marzo de 2010.
Gondomar proyecta el primer Museo do Conto de Galicia
Houbo máis recoñecementos ao longo de todo este tempo dos que a directiva se sente “moi agradecida e orgullosa”, pero se hai algo do que a xente de Espazo Lectura está satisfeita é de “ser tribo”, deixa claro a presidenta. “Porque a lectura fai iso, que a xente se coñeza nos clubes, amplíe o seu entorno social... ao final somos un lugar de encontro onde se comparten lecturas e moitas cousas máis”, explica.
Os principais autores galegos –Ledicia Costas, Fran Alonso, Paula Carballeira, María Reimóndez, Iria Misa, entre outros moitos– pasaron por algunha das máis de cen actividades fixas e puntuais que o colectivo organiza ao longo do ano. Teñen clubes de lectura para todas as idades, sesións de contos para os máis pequerrechos, ou encontros coma a “Fogueira dos versos”, que reuniu a máis de cen persoas o día de San Xoán na Casa da Lectura.
Xa pasaron xeracións de miñoráns polas sesións. “Os pequenos cos que comezamos andan hoxe arredor dos 20 anos”, lembra Peixoto, “ e moitos deles agora coordinan clubes de lectura de adultos ou colaboran dalgún xeito”, destaca.
Un documental en proxecto
É o caso de Alma Alonso, unha das rapazas que se criou a carón da asociación e que dirixirá, xunto con Asun González, o documental sobre a traxectoria de Espazo Lectura. A rodaxe comeza en agosto.
Entre os proxectos a longo prazo da entidade atópase tamén o Museo do Conto, una ampliación da Casa da Lectura que pretende ser unha referencia en Galicia con espazos de encontro arredor dos libros para construir unha sociedade “máis libre, crítica e creativa”,